Mdina i Rabat
Mdina. Średniowieczna fortyfikacja na wzgórzu na środku wyspy. Dawna stolica Malty dziś nazywana “Miastem Ciszy”. Jest malutka, ale mimo to ma wyjątkowy charakter. Sąsiaduje z nią Rabat - większy, bliższy współczesności, żywszy i pełny zgiełku. Świetnie ze sobą współgrają.
Parę miesięcy po moim przyjeździe na Maltę, napisałam kilka prostych przewodników o tym, jak można zorganizować sobie tu czas urlopowy. Tym razem pomyślałam jednak, że mogą Wam się przydać też trochę bardziej szczegółowe teksty, dotyczące konkretnych miasteczek. Możecie je sobie dowolnie składać w różne wygodne dla Was konfiguracje, szukając rozwiązań złożonych na miarę pod siebie, więc mam nadzieję, że Wam się przydadzą!
Tym postem rozpoczynam więc serię maltańską, w której proponuję zwiedzanie poszczególnych miast i części kraju w dokładniejszy sposób. Teksty będę starała się uzupełniać na bieżąco, jeśli odkryję jeszcze jakieś wskazówki godne polecenia. Jak zwykle znajdziecie w nich miks zwiedzania, ładnych miejsc, dobrego jedzenia i niebanalnych zakupów, więc mam nadzieję, że Wam się spodoba! Tymczasem - chodźcie na spacer po Mdinie i Rabacie.
Dzień w Mdinie i Rabacie
Zacznij od śniadania w Is-Serkin i spróbuj pastizzi (o których więcej poczytacie tutaj i tutaj).
Przejdź się po Mdinie pozwalając sobie zagubić się w jej uliczkach.
Usiądź na kawę z widokiem w Fontanelli.
Zajrzyj do Il-Lokal - sklepiku z pamiątkami i lokalną sztuką.
Wybierz się do małego muzeum w Domvs Romana.
Zwiedź Grotę św. Pawła i katakomby.
Odwiedź butik Stephanie Borg.
Powłócz się po Rabacie.
Zjedz późny obiad albo wczesną kolację w jednym z moich ulubionych miejsc.
Pastizzi to jeden z symboli Malty. Znajdziecie je w wielu różnych miejscach, ale nie warto jeść tych przypadkowych. Jak poznać dobre pastizzerie? Po starszych panach siedzących przy stolikach przed ze szklanką herbaty z mlekiem. Tak właśnie jest w Is-Serkin. Proponuję Wam zjeść jedno, ewentualnie dwa pastizzi, żeby spróbować obu tradycyjnych smaków - irkotty (czyli ricotty) i pizelli (groszku). Nie dajcie się nabrać na te z kurczakiem czy innymi wymysłami ani zwieść się ich rozmiarowi - mimo że są dość nieduże, bardzo sycą! Jeśli macie ochotę poczytać o nich więcej, zachęcam do zajrzenia do dwóch moich postów (tutaj i tutaj) całych poświęconych właśnie im.
🗺️ Is-Serkin, Triq San Pawl, Ir-Rabat (na Malcie, nie Gozo!)
⏰ Otwarte całą dobę.
＄Pastizzi kosztują €0,40 za sztukę. Tanio? W 2018 po podrożeniu mąki ich cena wzrosła na całej wyspie o 33% wywołując oburzenie wśród Maltańczyków.
Po pożywnym śniadaniu czas na spacer po Mdinie. Tu warto powłóczyć się spontanicznie skręcając w różne uliczki na czuja, jednocześnie mając z tyłu głowy dwa miejsca, do których warto zajrzeć, o czym za chwilę. Mimo niewielkich rozmiarów tego starego miasta i wielokrotnych odwiedzin, często odkrywam tam coś dla mnie nowego - a to lokal, jakiego nie znałam, a to architektoniczny detal, którego wcześniej nie zauważyłam. Możecie też poszukać tu kadrów wykorzystanych w Grze o Tron i nacieszyć się chwilą bez wszechobecnych na Malcie samochodów. Szczególnie polecam wybrać się tam rano, kiedy jeszcze nie jest tak gorąco, a i turystów jest mniej.
Kiedy zamarzy się Wam przerwa, pójdźcie usiąść na tarasie Fontanelli. Nawet, jeśli będzie kolejka, nie zrażajcie się i poczekajcie - zwykle dostanie stolika nie zajmuje bardzo długo, a warto mieć ten z widokiem. Napijcie się czegoś pysznego i jeśli bardzo chcecie - zjedzcie coś słodkiego, chociaż mimo ogromnej miłości Maltańczyków do tych wypieków, ja polecam się wstrzymać i zostawić sobie miejsce na coś naprawdę super przy okazji lunchu czy kolacji!
🗺️ Triq Bastion 1, Mdina
⏰ Otwarta codziennie od 10 do północy.
Zanim wyjdziecie z Mdiny, zajrzyjcie koniecznie do sklepiku z wyselekcjonowanymi pamiątkami i sztuką lokalnych artystów - Il-Lokal. Znajdziecie tam świetny wybór rzeczy dla siebie i na prezent dla bliskich - od grafik, plakatów i pocztówek, przez ceramikę, ubrania, kosmetyki, po jedzenie. Mi bardzo ciężko stamtąd nie wyjść chociażby z jakimś drobiazgiem!
👩🏻💻 il-lokal.com
🗺️ Triq Magazine, Mdina
⏰ Otwarte codziennie od 10 do 17.
Na obrzeżu Mdiny znajduje się malutkie muzeum w Domvs Romana - to jedyny budynek odkryty na terenie starożytnego miasta Melity i jednocześnie najbogatszy z domów odkrytych na Malcie. Poznacie tam jego historię i zobaczycie piękne mozaiki. To ciekawe miejsce na niezbyt długie zwiedzanie, gdzie można się też schować, żeby odpoczywając od słońca zobaczyć coś pięknego.
👩🏻💻 heritagemalta.mt/explore/domvs-romana
🗺️ Wesgha tal-Musew, Rabat
⏰ Otwarte codziennie poza poniedziałkami od 9 do 17.
💲Bilet dla osoby dorosłej kosztuje €6, zniżkowy €4.50, a dla dzieci poniżej 11 roku życia €3.
W Rabacie warto zobaczyć też kościół św. Pawła, który jest ważnym katolickim zabytkiem ze względu na legendę związaną z grotą znajdującą się pod nim. Według tradycji chrześcijańskiej i Dziejów Apostolskich św. Paweł rozbił się na Malcie, kiedy był przewożony jako więzień w drodze do Rzymu. Uważa się, że podczas swojego trzymiesięcznego pobytu na wyspie mieszkał w jaskini pod Rabatem, którą obecnie nazywa się Grotą św. Pawła. Wydarzenie to zapoczątkowało narodziny chrześcijaństwa w Europie stanowiąc Maltę jednym z ważniejszych miejsc z katolickimi zabytkami i popularny kierunek pielgrzymek - grota jest czczona od wieków i odwiedzało ją wielu papieży, w tym Jan Paweł II i Benedykt XVI.
💡 Grotę znajdującą się pod kościołem można zwiedzać wchodząc z Muzeum Wignacourta, które jest tuż obok.
🗺️ Triq College 2, Rabat
⏰ Otwarte codziennie od 9:30 do 17.
💲Bilet dla osoby dorosłej kosztuje €6.
Będąc w Rabacie warto też zwiedzić katakumby, które są fascynującą podróżą w głąb historii i archeologii. To unikalne podziemne cmentarzyska z czasów rzymskich i wczesnochrześcijańskich, które robią wrażenie ze względu na swoją wielkość.
👩🏻💻 heritagemalta.mt/explore/st-pauls-catacombs
🗺️ Hal-Bajjada, Rabat
⏰ Otwarte codziennie od 9 do 19.
💲Bilet dla osoby dorosłej kosztuje €6, zniżkowy €4.50, a dla dzieci poniżej 11 roku życia €3.50.
Nasyceni zwiedzaniem odwiedźcie butik jednej z najbardziej rozpoznawanych maltańskich artystek graficzek - Stephanie Borg (o której więcej dowiecie się w innym z moich postów). Może będziecie mieli nawet szczęście i okazję, żeby zapytać ją bezpośrednio o jej prace, które są świetnym pomysłem na prezent mocno zakorzeniony w maltańskiej estetyce i tradycji.
👩🏻💻 stephanieborg.com
🗺 33 Santa Katarina Street, Rabat
⏰ Wt i czw od 16 do 19, w sob od 10 do 13.
💡 Jeśli wybieracie się do butiku, upewnijcie się, że GPS nie kieruje Was na obrzeża Rabatu - niestety może się tak zdarzyć i łatwo się wtedy zgubić!
Przedmioty od Stephanie Borg dostaniecie też w muzeach i takich sklepach jak Bohini, Dical House, Farsons Direct, Preti Gozo, Salini Resort, Birgu Blu, Valletta Cruise Port czy Salt & C.
＄ Przykładowe ceny: obrazki od €12.95 do €240, notesy od €14.95, podstawki pod kubki od €7.50, poduszki od €45 do €60, kubki €13.95, kolorowanki €8.85
Przechodząc z miejsca do miejsca nie trzymajcie się sztywno ścieżek wyznaczonych przez mapy, pozwólcie sobie zboczyć nieco z trasy, skręcić w jakiś zaułek. Rabat ma piękne gallarije - kolorowe balkony, do których najczęściej dopasowane są drzwi w tym samym kolorze, a do tego różne ozdoby - od tabliczek z nazwami domu, przez różnokształtne kołatki do drzwi, po ceramiczne ozdoby ze świętymi. I chociaż znajdziecie je też w innych miejscach wyspy, to jedno z tych, gdzie naprawdę zachwycają.
Zgłodnieliście? Mam dla Was trzy miejsca do wyboru! Każde na nieco inne potrzeby i różne okazje.
Marie Boutique Patisserie to świetne miejsce na lunch i słodkości. Znajduje się dokładnie między Mdiną a Rabatem. Podsunęła mi je koleżanka - Meg, na której poleceniach nigdy się nie zawiodłam. Kazała mi tam zjeść focaccię i tak zrobiłam, powstrzymując się przed skuszeniem przez słodycze, lody i lodowe kanapki, o których też opowiadała! Ale że wierzę w każde jej słowo na temat pysznego jedzenia, bierzcie w ciemno, jeśli macie ochotę!
🗺️ 6 Wesgħa tal-Mużew, Rabat
⏰ Otwarte codziennie od 8:30 do 18.
💲 Za dużą porcję focaccii, której połowę zabrałam na wynos, wodę i cappuccino zapłaciłam €16.50.
2. Yana’s to jedno z moich ukochanych miejsc mające wysoką pozycję w mojej osobistej liście ulubionych restauracji na Malcie. Trafiłam tu też dzięki Meg. Yana’s słynie ze swojej lazanii, którą najlepiej zjeść w przynajmniej dwie osoby albo nawet więcej. Na pewno nie bierzcie jej, jeśli wybieracie się tam sami! Jeśli jednak jest Was więcej, dobierzcie do niej dodatkowe dania - mają w końcu też świetne sałatki, ravioli i domowe lemoniady. A do tego widok z tarasu na uliczki Rabatu.
👩🏻💻 sensationalsenses.com/yanas
🗺️ Triq Santu Wistin 55, Rabat
⏰ Otwarte w pon, wt i czw od 18 do 23, w pt i weekendy od 11 do 23, w śr zamknięte.
💲 Wielka lazania do podziału kosztuje €36, ravioli €13-16, sałatki €11-16.
💡 Warto zrobić tu rezerwację szczególnie, jeśli wybieracie się tam większym gronem i chcecie usiąść na tarasie.
3. De Mondion czeka na Was, jeśli marzy Wam się gwiazdkowe przeżycie. Restauracja znajduje się w Mdinie, a z jej okien rozpościera się piękny widok na wyspę. Ich menu, o którym pisałam więcej tutaj, jest świetnym wyborem na poznanie maltańskich smaków w wersji fine diningowej.
👩🏻💻 demondion.xaracollection.com
🗺️ The Xara Palace, Misrah il-Kunsill, Mdina
⏰ Od wtorku do soboty, od 18:30. Ostatnie zamówienie menu degustacyjnego o 21, a z karty o 21:30.
💲Siedmiodaniowe menu degustacyjne kosztuje €125. Dopłaca się za opcjonalne dodatkowe składniki, jak kawior i trufle (po €20), oraz za danie z lokalnym serem (€15). Wine pairing z maltańskimi winami kosztuje €85, a z międzynarodowymi €95. Dodatkowo płaci się też za wszystkie inne alkoholowe i bezalkoholowe napoje. Za trzy dania z karty - przystawkę, główne i deser, trzeba liczyć około €110 od osoby.
Podsumowanie
Mdina i Rabat to na pewno jedne z tych miejsc, które są na liście must see do zobaczenia, kiedy odwiedza się Maltę szczególnie poraz pierwszy. Dzięki ich urokowi i bogatej historii, miło się jednak do nich też wraca nawet, kiedy się już tu było. Znajdziecie tu zachwycające widoki, małe uliczki, wielką architekturę, mnóstwo elementów charakterystycznych dla Malty i dobre jedzenie. Mdina i Rabat razem zapewniają wyjątkowy wgląd w kulturowe - starożytne i współczesne - dziedzictwo kraju.
***
Post ten ukazał się w ramach nowej serii o maltańskich miastach i rejonach. Zanim pojawią się kolejne, polecam zajrzeć też do innych moich tekstów:
🏝️ przewodników:
🤸🏻 oraz postów z pomysłami, jak spędzać tu czas - części pierwszej i drugiej;
🎁 i pamiątkowników - części pierwszej, drugiej i trzeciej.
